رودخانه قزل اوزن زنجان
یکی از طولانی‌ترین رودخانه‌های ایران ، رودخانه قزل اوزن است که از ارتفاعات کردستان سرچشمه می‌گیرد و در ناحیه جنوب غربی وارد خاک استان زنجان شده از جنوب به صورت مارپیچ، خدابنده، ماهنشان و شمال غرب را دور زده وارد محدوده میانه و خلخال می‌شود و با گردش به سمت شرق در منطقه طارم علیا (آب‌بر) دوباره وارد خاک استان زنجان و شهرستان طارم می‌شود سپس در شهرستان طارم دهستان گیلوان از استان زنجان خارج شده و با دریافت شاخه شاهرود در شهر منجیل، با نام سفید رود به سمت شمال جریان یافته و به دریای خزر می‌ریزد. در کشور ما که همیشه با کم آبی همراه بوده است رودخانه قزل اوزن زندگی بخش زمین های زیادی بوده است. بیش از نیمی از این رود طویل در خاک استان زنجان قرار دارد. قزل اوزن واژه‌ای ترکی است و از دو جزء قزل به معنای سرخ و اوزن به معنای شناور تشکیل شده است. نام تاریخی این رود در منابع یونان باستان آماردوس (برگرفته از نام قوم آمارد) بوده است. در منابع اسلامی آن را نهر الابیض (به معنای رود سفید) خوانده‌اند و در سده‌های میانه تمام این رود به نام سپیدرود یا سفیدرود معروف بود ولی بعدها فقط به بخشی از آن که از منجیل تا دریای خزر قرار دارد، سفیدرود می‌گفتند. اکنون از سرچشمه این رود تا منجیل به نام قزل اوزن خوانده می‌شود. قزل به معنای طلا و طلایی می باشد. به طور کلی در زبان ترکی چهار کلمه آق، قرا، گوی و قزل صفت مطلق رنگ های سفید و سیاه و آبی و سرخ می باشند ولی معنی اصطلاحی آنها متفاوت است. بسیاری از کلمه های ترکی و به ویژه نام های چهار واژه ای نام برده شده را پیشوند خود دارند مانند آق قویونلر، قزل بلاغ و قزل اوزن و غیره . اوزن معنای شناور می دهد و به معنای رودخانه است.
